Γράφει η Καραντούλα Μαρία* , Λογοθεραπεύτρια.
Το μωράκι σας είναι 4-5 μηνών και έχετε ήδη ανησυχίες σχετικά με τη μετάβαση σε στέρεες τροφές; Ο παιδίατρος σας καθοδήγησε και σας εξήγησε τη διαδικασία μετάβασης στις κρέμες και τα αλεσμένα. Πλέον, το μικρό σας, θα εγκαταλείψει σιγά σιγά την αποκλειστική σίτιση με γάλα και θα ανακαλύψει νέες γεύσεις.
Πόσο απαραίτητο, ακόμα και ωφέλιμο, όμως είναι αυτό το στάδιο για τα βρεφάκια;
Έρευνες, κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι βρέφη που ταΐζονταν από τους γονείς τους με το κουτάλι, είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να μην καταλαβαίνουν πότε χορταίνουν και πότε να σταματήσουν το γεύμα τους, και κινδύνευαν περισσότερο να γίνουν υπέρβαρα.
Ταΐζοντας το μωρό μας με το κουτάλι την κρέμα ή τον πουρέ που έχουμε επιλέξει, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι γνωρίζουμε ακριβώς πότε χόρτασε το μωρό μας;
Κι αν μας δείξει αίσθημα δυσφορίας, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι χόρτασε ή δεν του αρέσει ή απλά δεν θέλει να φάει άλλο;
Κι όταν από δική μας ανάγκη, να νιώσουμε ότι το παιδί είναι χορτάτο, κι ενώ έχει φάει μόλις δύο κουταλάκια, το πιέζουμε να φάει και τρίτο και τέταρτο και τραγουδάμε και βάζουμε βιντεάκια στην τηλεόραση και γεμίζουμε παιχνίδια το παιδικό του τραπεζάκι, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι αυτό είναι ωφέλιμο για εκείνο και ότι συμβάλουμε στην ανάπτυξη καλών διατροφικών συνηθειών;
Ή μήπως τελικά, όλα αυτά έχουν σαν στόχο να καθησυχάσουν τις δικές μας ανησυχίες; ΄
Ας ξεκινήσουμε με την εξής παραδοχή:
Δεν είναι δικό μας σώμα. Δεν είναι δική μας κοιλίτσα. Δεν ξέρουμε αν, πότε και με τι ποσότητα χορταίνει αυτή η κοιλίτσα.
Ας δείξουμε λίγη περισσότερη εμπιστοσύνη στα φυσικά ένστικτα του μωρού μας και ας το αφήσουμε να καλλιεργήσει αυτογνωσία.
Τι είναι το blw (BabyLedWeaning) και πότε μπορεί να ξεκινήσει;
Είναι η εισαγωγή στερεών τροφών αφήνοντας την πρωτοβουλία στο μωρό. Το μωρό τρέφεται μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια, αυτόνομα, αρχικά με τα χέρια του ή και αργότερα με πιρούνι/κουτάλι. Ένα υγιές βρέφος μπορεί να ξεκινήσει να τρέφεται μόνο του από 6 μηνών.
Τι τροφές θα τρώει;
Ξεκινάμε με τρόφιμα, που είναι εύκολο να κρατηθούν στο χέρι, ιδανικά σε μπαστουνάκια. Σκληρά τρόφιμα, τα μαγειρεύουμε στον ατμό, μέχρι το σημείο που το πατάμε με το χέρι μας και λιώνουν εύκολα αλλά δεν διαλύονται μόλις τα πιάσουμε. Το σημαντικό είναι, οι τροφές να δίνονται σε σχήμα που επιτρέπει στο παιδί να το κρατάει στο χεράκι του. Εφόσον ανησυχούμε, προτού προσφέρουμε κάποιο τρόφιμο, το δοκιμάζουμε και εμείς, ώστε να βεβαιωθούμε ότι λιώνει εύκολα μόνο με τη γλώσσα και τα ούλα και είναι εύκολο για κατάποση. Σταδιακά και καθώς προχωράμε και το μωρό μας εξοικειώνεται, θα εισάγουμε νέα σχήματα και νέες υφές, ώστε το παιδί να μάθει να τα διαχειρίζεται. Προσφέροντας στο μωρό μας μια ποικιλία τροφών, θα του προσφέρουμε την ευκαιρία να ανακαλύψει διαφορετικές γεύσεις και υφές και να εξασφαλίσει ότι παίρνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται.
Πώς θα ξέρω ότι χόρτασε; Πόση ποσότητα φαγητού θα φάει; Τι θα κάνω αν δεν τρώει τίποτα;
Σημαντικό αρχικό βήμα, είναι το παιδί να είναι στο τραπέζι μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια, στο ίδιο ύψος, τρώγοντας το ίδιο φαγητό. Αποφεύγουμε το αλάτι, τη ζάχαρη, επεξεργασμένα τρόφιμα. Δεύτερον, το μωρό μας δεν θα χορτάσει, όχι. Ειδικά στην αρχή. Θα λέγαμε ότι το φαγητό στην αρχή είναι απλώς μια εμπειρία, ένα παιχνίδι! Προσφέρουμε τρόφιμα, που τρώμε κι εμείς, χωρίς να πιέζουμε το παιδί να φάει. Ας το αφήσουμε ελεύθερο, να δοκιμάσει, να παίξει, να πειραματιστεί. Σαφώς, ο θηλασμός ή το γάλα θα παρέχονται κανονικά, ανάλογα με τις ανάγκες του μωρού μας, ειδικά το πρώτο χρονικό διάστημα, καθώς ακόμα αποτελεί βασική πηγή της διατροφής του.
Αφήνουμε στην άκρη τις ποσότητες, αν έφαγε ένα καροτάκι σήμερα, ενώ χθες έφαγε δύο. Σταματάμε γενικά να ανησυχείτε για την ποσότητα. Προσφέρουμε τροφές και παρέχουμε πλούσια ερεθίσματα. Η ποσότητα θα αυξηθεί αργότερα, όσο το μωρό εξοικειώνεται. Του δείχνουμε του εμπιστοσύνη και κάνουμε υπομονή!
Κι αν δεν τρώει τίποτα, τι θα κάνω; Θα μείνει νηστικό; Όχι, δεν θα μείνει νηστικό. Όπως, σαν ενήλικες δεν έχουμε την ίδια όρεξη καθημερινά και όλες τις ώρες της μέρας, έτσι και τα μωρά. Συνεπώς, δείχνουμε εμπιστοσύνη στην κοιλίτσα τους! Επιπλέον, το ότι δεν τρώει δεν σημαίνει ότι απέτυχε η μέθοδος. Συνεχίζουμε να προσφέρουμε, σταθερά γεύματα. Τρώμε μαζί του. Και όταν νιώσει έτοιμο θα φάει.
Πλεονεκτήματα της διατροφής blw
- Τα μωρά αποκτούν πληθώρα αισθητηριακών ερεθισμάτων, καθώς εξερευνούν τη γεύση, την υφή, το χρώμα και την μυρωδιά των τροφών.
- Ενισχύεται η ανεξαρτησία και η αυτοπεποίθηση
- Αναπτύσσεται ο συντονισμός χεριού – ματιού
- Ενδυναμώνονται οι στοματοπροσωπικοί μύες, κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό και για την ανάπτυξη της ομιλίας.
- Αναπτύσσονται δεξιότητες μάσησης και κατάποσης
- Εκτίθενται σε πληθώρα τροφών, γεύσεων και υφών και γεύονται το καθένα ξεχωριστά, κάτι που τα καθιστά λιγότερο επιλεκτικά.
- Διευκολύνει την αναγνώριση και αποδοχή των πραγματικών τροφών, όσον αφορά στην εμφάνιση, την υφή και τη γεύση του φαγητού.
- Ενθαρρύνει τα βρέφη να ελέγχουν πόση τροφή θέλουν να φάνε.
- Δρα προστατευτικά σε σχέση με την παχυσαρκία.
- Εντοπίζονται πιο εύκολα αλλεργίες που μπορεί να προκληθούν από κάποιο τρόφιμο ή ακόμα και από συνδυασμό τροφών.
Κι αν πνιγεί;
Εμείς πόσες φορές έχουμε πνιγεί; Μήπως ήταν περισσότερες εκείνες που πνιγήκαμε με το νερό; Ο κίνδυνος πνιγμονής είναι ίδιος, όπως και με τις πολτοποιημένες τροφές. Η διαφορά έγκειται στη γνώση και τη σωστή αντιμετώπιση πιθανών επεισοδίων πνιγμονής.
Συνηθέστερα, τα βρέφη εμφανίζουν το αντανακλαστικό gagging. Το gagging προκαλείται από ερεθίσματα πιο κοντά στο μπροστινό μέρος του στόματος και πιο μακριά από την αναπνευστική οδό για την προστασία από την κατάποση πολύ μεγάλων τροφών.
Η ικανότητα διάκρισης μεταξύ πνιγμού και gagging είναι ζωτικής σημασίας για τους γονείς. Ο πνιγμός είναι η πλήρης απόφραξη των αεραγωγών. Ένα βρέφος που πνίγεται θα κάνει λίγο ήχο, καθώς ο αέρας δεν μπορεί να περάσει από τον αεραγωγό του. Το βρέφος είναι ταλαιπωρημένο, πιάνει το λαιμό του ή θα γίνει μπλε. Η παρέμβαση του ενήλικα πρέπει να είναι άμεση, ο οποίος θα εξαναγκάσει το φαγητό από τον αεραγωγό και το στόμα. Αντίθετα, το gagging συμβαίνει όταν οι τροφές μετακινούνται στο πίσω μέρος του στόματος και τα βρέφη βήχουν ώστε να τις επαναφέρουν στο μπροστινό μέρος του στόματος. Το gagging είναι θορυβώδες, η πνιγμονή αθόρυβη.
Βασικοί κανόνες για την ασφάλεια του μωρού σας:
- Βεβαιωνόμαστε ότι το μωρό μας διατηρεί σωστή στάση σώματος κατά το φαγητό.
- Αποφεύγουμε να προσφέρουμε ξηρούς καρπούς ολόκληρους ή σε κομμάτια.
- Κόβουμε τα μικρά φρούτα, όπως σταφύλια, κεράσια, μύρτιλα στη μέση ή και στα τέσσερα, και τα πατάμε με το χέρι μας.
- Αφαιρούμε τυχόν κουκούτσια.
- Δεν αφήνουμε κανέναν να βάζει το φαγητό του μωρού μας στο στόμα, εκτός από το ίδιο.
- Εξηγούμε πώς λειτουργεί η μέθοδος, σε φροντιστές του μωρού σας.
- Ποτέ δεν αφήνετε το μωρό μόνο με το φαγητό.
«Δεν δίνω κομμάτια για να μην πνιγεί.»
Προσωπικά, θα έλεγα «Δώστε έγκαιρα κομματάκια, για να μην πνιγεί!»
Όταν ένα μωρό, από 6 μηνών, έχει την ευκαιρία να ελέγξει με τα χέρια του την τροφή του, να πειραματιστεί, να δαγκώσει, να μασήσει το φαγητό του, να το επεξεργαστεί με τις αισθήσεις του, να το περιεργαστεί στο στόμα του, να το μεταφέρει με τη γλώσσα του από τη μία μεριά του στόματος στην άλλη, να το φτύσει, να το ξαναβάλει στο στόμα, να καθορίσει το ρυθμό που θα βάλει τις μπουκιές στο στόμα, τότε τι λέτε; Μαθαίνει να μασάει και να καταπίνει; Εννοείται!!
Από την άλλη πλευρά, έχουμε ένα παιδί περίπου 18 μηνών, που πάντα έτρωγε αλεσμένα, το ένα κουτάλι μετά το άλλο και ξαφνικά του δίνεται ένα κομμάτι μήλο ή κάποιο λαχανικό. Μην έχοντας αναπτύξει καμία δεξιότητα από τις παραπάνω, μπορεί να «χλαπακιάζει» το κομμάτι, μπουκώνοντάς το στο στόμα του ή βάζοντας το ένα κομμάτι μετά το άλλο, πριν καλά καλά ολοκληρωθεί η μάσηση του προηγούμενου, προσπαθώντας να το καταπιεί αμάσητο από τη λαχτάρα του να το φάει, θεωρώντας ότι είναι φαγητό, όπως ακριβώς η κρέμα του. Άμαθο και αδέξιο, κινδυνεύει περισσότερο από την πραγματική πνιγμονή.
Συμπερασματικά:
Η μέθοδος BLW φαίνεται να έχει αρκετά οφέλη για το ίδιο το μωρό, αλλά και για την οικογένεια. Ωστόσο, το εάν θα την εφαρμόσετε εξαρτάται από πολλά πράγματα. Είναι στην προσωπική σας ευχέρεια το τι θα επιλέξετε. Σαφώς, η κάθε οικογένεια επιλέγει αυτό που θεωρεί καλύτερο για το μωρό της και για την ίδια.
Ονομάζομαι Καραντούλα Μαρία. Είμαι λογοθεραπεύτρια και μαμά μίας 5χρονης μικρούλας! Όταν ξεκίνησα τις σπουδές μου στο ΤΕΙ Ιωαννίνων, μου άρεσε απλά να ασχολούμαι με τα παιδιά. Ούτε που είχα φανταστεί, ότι αυτό που ξεκινούσα να κάνω στην πρακτική μου, θα ήταν αυτό ακριβώς που έπρεπε να κάνω! Το ότι έγινα μαμά, μου έδωσε τη δυνατότητα να κατανοήσω καλύτερα τους γονείς, να αποκτήσω περισσότερη ενσυναίσθηση και να είμαι πιο υπομονετική και εφευρετική με οικογένειες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Διαμόρφωσα το δικό μου χώρο, το Ανθολόγιο μου, έναν ευχάριστο χώρο για να υποδέχομαι τους μαθητές μου και τις οικογένειές τους! Δημιούργησα συνεργασίες με εργοθεραπεύτρια και ψυχολόγο και όλοι μαζί προσπαθούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες στηριζόμενες στην κατανόηση των αναγκών των παιδιών και των οικογενειών τους!
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου, για οποιοδήποτε θέμα σας απασχολεί σχετικά με το παιδί σας με οποιοδήποτε τρόπο επιθυμείτε!
Στο Ανθολόγιο: Αιγάλεω Αττικής, Αισχύλου 17
Τηλέφωνα: 2114236052 ή 6978185287
Εmail: anthologio_aigaleo@yahoo.com
Facebook: https://www.facebook.com/anthologio.maria.karantoula
Instagram: https://www.instagram.com/anthologio_maria_karantoula/
Βlog: https://anthologio-aigaleo.blogspot.com/
